Рубрика ставит целью раскрытие наследия культуры наших предков, населявших территорию современной республики Беларусь, сохранившееся в народных песнях.
В связи с деятельностью нашего объединения песни, представляемые на ваш суд, будут в основном воинской направленности или нести информацию о казаках.
Нет сомнений, что феномен казачества на нашей земле имел форму, отличную от зон оседлости, таких, как на Дону, но также не вызывает сомнений и то, что слово "казак" не было чужим на этой земле.
Большинство наречий, на которых поются представленные песни, являются живыми, так как используются местными жителями в повседневной жизни.
Коллектив Дубровка
д. Дуброва, Глузский район, Могилевской области.
|
"Не хои казаче по над берагами..." Палесская песня. Исполнитель Иван Кирчук.
|
Не хоі казаче по над берагамі, Не сушы сердечко чорнымі бровамё. Через чорныя брові я не оженюся. Ня люблю дзяўчата, пойду й утаплюса. Не люблю дзяўчата, яшчэ й малодзіцы. Пойду й утаплюся у халодная крыніцы. |
|
|
"Ой ты, дубе зелененькі, гольле твое раснэ..." Песни с деревни Козлы, Ельский р-н
|
Ой, ты, ты, дубе зелененькі, голле твое раснэ, Ты, козаче молодзенькі, слоўце твое лас. Слоўце твое ласковіте, чортавая думака. Як я цебе ой да не любіла, голая голубка. Гула, гола голубочка полецела у поле, Села-ўпала на яго горе, горе мене горе, Шо ўтапіла ой да головоньку да (в) сінее море. Як жа мне головонькі з мора не в іматі, З кім любілась ой да поручілась, мушу забуваць. Мушу й забуваці, з кім не зналась Ой да повенчалась, мушу прывыкаць. |
|
|
"Ой, по морі, по морі"
|
Ой по морі по морі Гуляв козак до волы Він гуляе гуляе Ды на хлопців моргае Вы та хлопці молодці Накажыце той дзівцы Накажыце той дзівці Шо в чорвоной кохтоццы Да в шовковой хустоццы Хай вона мене не жде Нехай вона замуж йде А дівчкіна почула Дай рукамі спляснула Дай до роду мохнула Порадь роду што робіці Не хоче козак любіты Іды дівка до гаю Шукай залля розмаю Ўе до гаю не дойшла Розмай зіллечко найшла Выкопала кореньця З под белого коменьця Поласкала у руці, Посушіла на руці Да прынесла да дому Прыставіла до жару Сама сіла у жалю Яшчэ корень не вскіпів А уже козак прылітів Да чого ж ты прылітів То ты ж мене не хотів А шо ж тэбе прынесло Чы сівы кінь чы весло Прынес мене сівы кінь До дівчіны на спокій До дівчіны Маріны На пуховы пырыны До дівчкіны до душкі На пуховы подушкі |
|
|
"Ой там дзеўка по грыбы ходзіла" в. Казлы
|
Ой там дзеўка по грыбы ходзіла В зеленому гаю заблудзіла Прыблудзіла к зеленому дубу Ой там же я й начуваць буду А з под горкі буйны вецер віе А там козак пшанічэньку сіе Сіяў, сіяў не дасіяў горка Аглянуўся несе дзеўка хлопца Ты козаче возьмі сю дзеціну Як не возьмешь на роллі покіну Ой дзеўчына яка ж ты дурненька Яка наша дзеціна гарненька |
|
|
"Выгукнула два голубы_ парай летаючы" Кудмень
|
Выгукнула два голубы парай летаючы, Высвіснула два козакі, покеску поюць. (х2 кожны другі радок) Высвіснула два козакі, попяць ступаючы — Заплакала Марусына, дома й устаючы. Нэ плач, нэ плач, Марусына, возьмэмо з собою Як вывэзэм ў чыста поле, назавэм сэстрою. А сэстрою нэ рідною, солдацкой жаною. Выражала маты сына ў чужую старон(ку): — Едзе, едзе, й мой сыночку, доўга не бавіся, За рік, за два, за чатыры дадому вэрнісь. — Ой рад бы я, моя мамка, шчэ й раньшэ вэрнуцься, Шчось мой конік воранэнькі ў вороцях споткнуўсь. Ой, споткнуўся да й зваліўся — чорны ворон крача, Чорнаброва Марусына ўсё й по мэнэ плач. |
|
|
"Кыла реки па том баку брёду" д. Шатилова
|
Кыла рекі па том баку брёду Брала, брала дзяўчёначка воду Упусціла вядзерачка у воду Там кызакі лышадзей паілі Адзін кажыць сіня море йграіць Другі кажыць дзеўка пытыпае Треці кажыць будзем рітуваці Рятуй, рятуй мылады кызачык Будзе табе быльшая ныграда Мне ныграда быльшая не нада Калі пойдзеш замыж за кызака Чем з кызакым пыд вянцом стыяці Лучше дзеўкі ў море пытыпаці |
|
|
Зялены дубочак Спадчына загінуўшых весак_ экспедыцыя І.Кірчук
|
Зялены дубочак на ель пахіліўся Малады казаче чаго й зажурыўся Ці валы прысталі, ці з дарожкі здіўся Ці па той дзяўчоначцы што верна любіўся Любіў я дзяўчонку усе чатыры года Любіў я другую узялі ж яе людзі Чорны очі маю дай не ажанюся Ой пойду к Дунаю, у Дунаі утаплюся Не тапійсь казаче не губі душу марна Ой прідет і время будзе й табе пара |
|
|
Ходзіла блудзіла сіротка одна
|
Ходзіла блудзіла сіротка одна Не смейся козаче што я сірота Не смейся козаче не насміхайся За цебе не пойду не спадзівайся Не бойся девчіна я сам не пайду Поеду в Расію там лучше знайду Аб’ехаў Расію і все города Не знайшов красівей як та сірота |
---------------------------------------------------------------------------------------------
Повседневные, военные, лирические и обрядовые песни.
|
Лецела куля
|
Ляцела куля через горю Дай пораніла грюдь мою Дай побреніла кров речкаю Прямо да того дунаю Прамо да того дунаю Деж моя маты воду брала Дай свого сына спомынала Ой знаты знаты шо есць война Шож мойго сына дома нема |
|
|
Рождэство Славное(калядная) VA '2005 - Століншчына. Экспедыцыя Івана Кірчука
|
Рожджэство славное Ныне явленое Прышла к нам навіна Родзіць ганна сына Не в царской палаце …….. А мы веселімся Хрысту поклонімся Рождество славное Ныне явленое |
|
|
Каліна й маліна, й ні сладка, й ні горка(Салдацкая) в. Казлы
|
Каліна й маліна ні сладка ні й горка Ой дай заплакала салдацкая й жонка Ой там заплакала дай шчэй зарыдала Любіла кохала в й салдаты отдала В салдаты отдала у город Варшаву У город Варшаву дзе бьюць барабаны Дзе бьюць барабаны громко выбіваюць Молодэйшых хлопцаў в прыем прынімаюць За бацьковім сыном бацько й маці плаче А за сіратою чорны ворон краче За бацьковім сыном браты да сістрыцы А за сіратою дзеўкі да ўдавіцы |
|
|
Козка(вясельная) в. Гаўрылавічы 1988(архіў СЭТа)
|
Ой, да казала козка воўка не баюся Рано не рано, воўка не баюся, ран Есць у мяне рожкі я й абаранюся Вой, да казала дзеўка, хлоцаў не баюся Вой ні т давай мене, захавай мене Захавай мене дай у піўніцу Да па піво пойдуць, да цябе нойдуць Піво ж на стол а цябе за стол Вой, піва наліваць муць цябе запіваць муць Піва у чарку, а цябе у тканку |
|
|
Крест(паставая) VA '2005 - Століншчына. Экспедыцыя Івана Кірчука
|
Крест тяжелый, крест тяжелый Нету сіл его поднять А несті его ведь надо В нем господня благодать Крест тяжелый, крест тяжелый Кто поможет донесті Подкрепі меня спасітель Здесь на жізненном путі Несі свій крест сміренно і на долю не робчі Только сілы і терпенья Ты у Господа просі І царыцу маць господню к себе в помошь прізывай Помогать тебе мать будет Только ты не унывай Тогда Ангел твой хранітель С тобой рядышком пойдет Крест несті тебе поможет І к спасенью пріведет. |
|
|
Ой на горе сухі дуб(вясельная) в. Гаўрылавічы 1988(архіў СЭТа)
|
Ой на горе сухі дуб Я в даліне ярашок Я в даліне ярашок Подай міла галасок Да подай міла ж галасок Цераз цемненькай лясок Ой як табе ж голас даць Калі у садзе вішанькі шумяць Калі у садзе вішанькі шумяць Праз нас людзі гарараць Дай праз цябе праз мяне Што ты ходзіш да мяне Ой калі ходзіш той задзі Да пагавору не рабі Ой які хробіш пагавор Я ж не твой а ты не мой |
|
|
Развівайся да зялены дубе Спадчына загінуўшых весак_ экспедыцыя І.Кірчука
|
Развівайся ды зялены дубе Скоро мароз будзе Прыбірайся малады малойчык Хутка паход будзь Я й мароза ой да не баюся Хутка разаўюся Я й пахода ой да не баюся Сыйчас прыбярусь Я й пахода ой да не баюся Сыйчас прыбяруся Выязжае ой да із дзярэйні Рэкрут маладой Як паехаў ой да із дзярэйні Нізка прыкланіўся Прашчай прашчай вся мая румада З кім я пасварыусь Пытаецца маці у сыночка Калі прыйдзеш у госці Як на мосце ды трава паросце Тады прыду в госць |
|
|
А ўчора з вячора
|
А учора звячора з небесного двора Прыйшла к нам новіна, рождзіць марыя сына Сына маленького Бога працівога Далі ему імя прысвятэ рожэство Як прышло рожэство Радосць нам прынесло Як прышло Васілье Всей мір звеселіло Як прышло крэшчэнье Воду освяціло Дай за гэтым словом Дай святкуй же здором Не самі з собою З дзеткамі з жаною |
|
|
В огородзе верба росла VA '2005 - Століншчына. Экспедыцыя Івана Кірчука
|
А у городзе верба росла Там стояла дзеука красна Вона красна щей вродлыва Ее долы не щаслива Яе дола не щаслыва Нема того што й любила Нема його дай не будзе Розлучылы злые люды Розлучылы розламалы Шоб мы у пары не ходылы А ми в пары ходыць будэм И друг дружка любиць будэм |
|
|
|
Ой дай божа цеплэ лето Зародзі нам добре жіто Чоб колосок похіліўся Сын мацяры пакланіўся Не кланяйся мой сыночку Бо поедзеш на вайночку На чужую стороночку На немецкую граніцу На чужую стороніцу |
|
|
|
Ой да сонце да сонце да ясное Да чагож ты раненько зыходзіла Да позненька да закацілася Да мяне маменька бранілася Не барніся да родна ж маменька Быў я мяне госцік да родны браценько Я ж яго да праважала Да цераз цемныя да высокія леса Нас было да только двоечка Да сястрыца родна да родны брацейка |
|
|
|
Ішлі хлопцы дарогаю да запуліліся глаза Запуліліся глаза смотріть глянуть взад нельзя Аглянуліся ж назад, дзьве красавіцы стаят Ой вы дзеўкі красавіцы да не влюбляйцеся вы в нас Бо ціпер нам не да вас, беруць й у салдаты ж нас Всей на двадцать п’яць гадоў |
|
|
"Чарачка" в. Клятная, Пінскі р
|
Чарачка моя сребраная Золотыми беражками обложоная Кому чару пиць здравому быць Пане зине чару выпиваць Ой чарачка чарачка якая ты добра Якая ты з верху такая ты зодна Як я тебе выпью, веселая стану Як я табе вылью сорому достану Ой хто пье тому наливайте Хто не пье тому не давайце А я буду питы питы, як малыя диты, диты Забраўшыся у куток, восем чарак у роток Здорова ох здорова А колы питы то питы до дна, А колы спаты до билого дня А хто мене верно любиць, Той мене прыголубиць Душечка моя, душечка моя |
|
|
"Ой пойшла дзеўка до броду по воду" Палесье, аўтентычныя спевы
|
Ой, пошла дзіўка до броду по воду Ой, забачыла ж козака на броду (* 2р.) Ой, ты, козачэ, ты добрага ж роду, Ой, вазьмі ж мене ў чаўначок з сабою * Ой, дай не ўспела дзеўка ў човен сесці Ой, засходзіла серяд моря хвіля * Ой, скуль узялася серяд моря хвіля Ой, узяла ж таго ж чаўначка ўтапіла * Ой, на березі тры хлопцы рыбалоўцы Ой, адзін кажэ - сіне море йграе * Ой, адзін кажэ - сіне море йграе Ой, другі кажэ - дзеўка патапае * Ой, трэці кажэ - не магу стояці Ой, пойду ў море дзеўку ратоваці *. |
|
===============================
См также. Кирюшин - интервью (слушать)
Cкачать песни напрямую можно по этому адресу
http://kazak.by/images/stories/audio/folk/